Democratische Rechtsorde Innovatie

Ondanks enthousiasme en goede bedoelingen kunnen innovaties een negatief effect hebben op de werking van de democratische rechtsorde. Wat goed werkt binnen bijvoorbeeld het economisch domein kan helemaal verkeerd uitpakken in een ander domein. De introductie van marktwerking in menselijke zorg, algoritmes in oordeelsvorming en besluitvorming over belastingen en toeslagen zijn hier voorbeelden van.

Innovatie in dienst van de democratische rechtsorde maakt vernieuwing mogelijk zonder hierbij de grondslagen van de Democratische Rechtsorde aan te tasten.

Gamechangers die de democratische rechtsorde versterken en ontwikkelen. Gamechangers zijn ideeën, beleid of technieken die samenwerkingsvormen veranderen. Een voorbeeld uit het economisch leven is Uber. In dit voorbeeld stond het primaire proces (betaald personenvervoer door taxichauffeurs) niet ter discussie maar juist de wijze waarop bijvoorbeeld vraag en aanbod en betaling zijn georganiseerd. Een gamechanger voor het regeren van een land is de verandering van een aristocratie naar een democratie. In beide bestuursvormen gaat het over het landsbestuur, maar de wijze waarop dit wordt uitgevoerd verschilt fundamenteel. Gamechangers bieden een nieuw handelingsperspectief zonder het hogere doel te veranderen. Ergo, gamechangers die de democratische rechtsorde dienen stellen de democratische rechtsorde als hoger doel niet slechts in dialoog maar vooral door praktische (nieuwe) werkwijzen en samenwerkingsvormen die moeten leiden tot dit doel.

Positieve disruptie van bestaande systemen en stelsels. Disruptie is het op verstorende wijze beïnvloeden van iets bestaands met het doel het bestaande te veranderen. Disruptie is noodzakelijk omdat niet alle verandering autonoom tot stand kunnen komen. Positieve disruptie is disruptie die in dienst blijft staan van de ontwikkeling van onze democratische rechtsorde.

Het zijn systemen en stelsels die in belangrijke mate het handelingsperspectief van burgers bepalen. Wanneer de huidige praktijk niet langer bijdraagt aan de democratische rechtsorde, verplicht de ambtseed een ambtenaar invloed uit te oefenen op deze systemen en stelsels, waar nodig, door disruptie. Hiervoor hoeft dus geen vraag of opdracht te worden geformuleerd, dit ligt reeds in de ambtseed besloten.

Experimenteren met Domein Doorsnijdende innovaties. Domeinen zijn fragmenten van een geheel. Vaak ligt hier een ideële, thematische, beleidsmatige of praktische oorzaak aan ten grondslag. Tegelijkertijd zijn er ideeën, werkwijzen, middelen en technieken die in alle domeinen gebruikt worden. Zo gebruiken we bijvoorbeeld allemaal de euro als betaalmiddel, communiceren we via internet en is de voertaal gangbaar Nederlands op de werkvloer.

Het is interessant om innovaties te introduceren die door alle domeinen/thema’s/afdelingen kunnen worden benut. Daardoor ontstaat een brede verandering in dienst van de democratische rechtsorde.

Nieuw handelingsperspectief creëren voor burgers. Een samenleving overkomt ons niet, daar kun je individueel en collectief iets aan doen. Dat is de essentie van burgerschap. Een Burger is daarom anders dan een individu. Hij handelt in dienst van het algemeen belang. Het is binnen een democratische rechtsorde het hoogste en voornaamste publieke ambt. Burgerschap is een krachtig antwoord op doorslaand individualisme.

We realiseren gamechangers die burgers nieuw handelingsperspectief bieden zodat vanuit burgerschap aan onze samenleving kan worden gewerkt.